Sau khi Đức Cha PJ mất vào tháng 5 năm nay, Đức Ông đã giữ đúng lời hứa và làm Chủ tế Thánh lễ an táng cho Đức Cha PJ là người lúc nào cũng giữ đúng giờ. Trong bài giảng, Đúc Ông đã dùng một danh từ để chỉ về người bạn tâm giao của mình: anima cara (người bạn tâm giao). Đức Cha PJ là người bạn tâm giao của Đức Ông Dan, là người bạn luôn chân thành, là người bạn cũng có óc khôi hài như mình.  Cha Dan nói, “Tôi có nghe ĐC nói, ‘Rồi Cha sẽ nhớ tiếc tôi sau khi tôi ra đi.”  Và tôi đã trả lời, “Đó là điều mà Đức Cha nghĩ thôi.”  Sau khi mọi người cười, Đức Ông Dan nói tiếp: “Tôi thật khó tin được là Ngài đã ra đi, nhưng chuyện gì cũng có thể xảy ra được theo Thánh ý Chúa và theo cách của Ngài.”

Những Ngày ở Chủng Viện

Đức Ông Dan và Đức Cha PJ gặp nhau vào năm 1964 khi cả hai cùng vào Chủng viện ở Ái Nhĩ Lan.  Ngay từ lúc đầu, Cha Dan nhớ rằng Đức Cha PJ là người rất dễ thân thiện. “Ngài là một người lãnh đạo, hợp lý và công bằng với mọi người.  Nếu có chuyện gì chia xẻ với Ngài, Ngài sẽ lắng nghe và tìm cách giải quyết với mình.”  Cha Dan nói.  Đức Cha PJ còn là người rất thông minh, năm nào cũng được phần thưởng về học vấn, Cha Dan cho biết.  Cha còn nói thêm là nhờ đời sống trí tuệ mà Đức Cha PJ ngày càng phát triển hơn về Đức tin.  “Đức Cha PJ thường hay tìm hiểu cặn kẽ những gì mình học hỏi được trong thời gian ở Chủng Viện và ngay cả sau này.  Đức tin phải hợp lý theo lý luận của Ngài.  Đây không phải là vì thiếu Đức tin, nhưng là vì những cố gắng để biết ‘Chúa Giê-su của Đức tin’ trong đời mình.”  Sự gần gũi với Chúa Giê-su, cũng như sự ra đời của những văn kiện mới trong thời gian này của Công Đồng Vatican II đã ảnh hưởng sâu xa và lâu dài trong cuộc đời mục vụ của Đức Cha PJ từ những ngày trong Chủng Viện.  Trong những năm được đào luyện ở đây, Đức Cha đã cổ võ sự cộng tác, như chính Cộng Đồng đã khuyến khích.  “Thời gian ở Chủng Viện, Đức Cha PJ được bầu làm đại diện Lớp của chúng tôi để trao đổi với Ban Giám Đốc và giáo sư.”  Đây là những dấu hiệu ban đầu, theo Cha Dan, để nhiều người cho rằng PJ có thể làm Giám mục, và Ngài đã chứng tỏ khả năng của mình qua việc áp dụng khéo léo trong việc cộng tác với nhiều người trong thời gian làm linh mục, Giám mục Phụ tá ở San Francisco, cũng như sau đó Giám mục chính tòa ở San José.

Lòng Yêu Mến và Kính Trọng Mọi Người

Sau khi được chịu chức ở Ái Nhĩ Lan, cả Đức Cha PJ và Đức Ông Dan được bổ nhiệm đến miền Bắc California.  Dần dần hai người thường gặp nhau để ăn tối hay đi coi phim, hay trong những những dịp lễ đặc biệt.  Đức Ông chia xẻ rằng họ thường gặp nhau ở San José, vì Đức Cha PJ thường thích đãi.  “Tôi biết Ngài rất hân hạnh được làm Giám mục Giáo phận San José.  Qua những lần nói chuyện, tôi được biết Ngài rất kính trọng và yêu mến các linh mục, các tu sĩ, và giáo dân.”  Đức Ông Dan nói có khi Ngài còn ưu đãi cha mẹ của các linh mục ở đây. “Ngài làm cho họ thấy mình được kính trọng.  Ngài cám ơn họ vì đã dâng con mình cho Giáo Hội.”  Cha Dan còn nhớ có một người mẹ mà Đức Cha PJ đã gặp ở nhà của Ngài trong một bữa ăn với nhiều người. “Tôi còn nhớ có một người mẹ không phải là người Công giáo, nhưng sau khi gặp Ngài đã mang lòng quý mến Ngài.  Tôi còn nhớ Bà quay sang người con linh mục của mình và nói: “Con nhớ cư xử tốt với Đúc Cha!”  Đức Ông Dan còn chia xẻ rằng Đức Cha PJ rất có lòng quý mến các Bà mẹ. “Đức Cha thường khuyên các người trẻ, ‘Hãy chăm sóc mẹ mình.’ Vì Ngài nhận ra nhiều người mẹ cần được chăm sóc.”  Đức Cha McGrath mất mẹ mình, Bà Eileen Gaule McGrath, năm 1975 trong khi đang theo học Giáo luật ở Roma.  Trong những ngày đau yếu của mẹ, Cha PJ thường bay về Ái Nhĩ Lan mỗi tháng để thăm mẹ.  Cha PJ chỉ biết mẹ có 10 năm nhưng Ngài biết rằng mình giống mẹ trong cách ăn nói dí dỏm.  Bà là một người đàn bà đẹp, dễ thương, và có óc khôi hài.  Bây giờ thí quý vị biết tại sao Đức Cha PJ có óc khôi hài dí dỏm như thế.

Cương Quyết theo Công Đồng Vatican II

Đức Cha PJ lúc nào cũng cương quyết đi theo những giáo huấn của Công Đống Vatican II, đặc biệt là trong việc xây dựng vai trò của giáo dân và theo phụng vụ Roma. Tôi thường nói với Ngài, “Đức Cha là một linh mục và là một Giám mục của Công Đồng Vatican II.”  Ngài nói, “Thật sự là như vậy.”  Ngay cả thời gian trước khi những danh từ như ‘synod’ (Công nghị) và ‘synodality’ (hiệp hành) trở thành phổ biến trong Giáo Hội, Đức Cha McGrath đã cương quyết cộng tác, tham khảo, và lắng nghe các cộng sự viên của Ngài, đúng như Công Đồng đã dự liệu.  Khi làm Giám mục San José, ĐC đã thi hành một kế hoạch mục vụ Giáo phận nhằm lôi kéo các giáo dân nam nữ, các người trẻ và các trẻ em để họ tham gia công việc của Giáo phận.  Ngài luôn tin tưởng rằng Giáo Hội là tất cả mọi người.  Đức Ông Dan cho rằng Ngài hoàn toàn tin tưởng là Đức Cha PJ sẽ hết lòng ủng hộ chương trình Công Nghị của Giáo phận San José như hiện nay.  Đức Cha PJ hết lòng cổ võ tinh thần của Công Đồng Vatican II và sống với tinh thần ấy bằng việc cổ võ sự tham gia của các giáo sĩ, tu sĩ, và giáo dân trong việc xây dựng Giáo Hội.  Trong bài giảng Thánh lễ an táng, Đức Ông Dan đã để cập đến việc nuôi dưỡng Giáo Hội địa phương còn có nghĩa là tin tưởng các linh mục, giáo sĩ, tu sĩ, và các giáo dân, và đối với Ngài cũng có nghĩa là làm việc hăng hái hơn.  “Ngài tin tưởng vào sự làm việc. Ngài không bao giờ xin ai làm điều gì mà chính Ngài không muốn làm.”

Người Bạn Tâm Giao

Danh từ “chung thủy” có lẽ diễn tả một cách tóm gọn tình bạn của Đức Cha PJ đối với Đức Ông Dan.  “Đức Cha PJ không bao giờ coi thường tình bạn của tôi, và tôi đã học ở Ngài để không bao giờ coi thường một người bạn nào khác.  Kể từ khi Ngài mất đi, Đức Ông Dan vẫn còn thấy một sự gần gũi vô hình với Ngài.  “Tôi chỉ biết là Ngài vẫn còn đây, dầu trong tinh thần.  Ngài vẫn còn trong tâm tưởng tôi.”  Đức Ông cảm thấy mình thật may mắn được là người đã chứng kiến các sinh hoạt mục vụ của Đức Cha PJ và là một người bạn quý của Ngài. “Đức Cha PJ luôn có mặt với tôi trong những lúc gian lao khó khăn cũng như những lúc vui mừng.  Chúng tôi đã trải qua cả cuộc đời với nhau, như khẩu hiệu Giám mục của Ngài cho biết: “Cùng nhau trong Chúa Ki-tô.”  Đối với Đức Ông Dan cũng như đối với những người biết Ngài, Đức Cha PJ là hình ảnh trọn vẹn của một người bạn tâm giao, lúc còn sống cũng như bây giờ lúc Ngài đã ra đi.  Tôi có thể thành thật nói rằng Ngài là một người bạn tâm giao.  Tình bạn của Ngài rất chân thành và thực sự, không phải chỉ riêng đối với tôi, mà đối với tất cả gia đình Ngài và tất cả những người đã sống gần gũi với Ngài.”